ของเล่นจากธรรมชาติรอบตัว เป็นรูปทรงที่เปิดโอกาสให้เด็กได้มีจินตนาการ

ถ้าเราให้ท่อนไม้กับเด็ก ท่อนไม้นั้นจะกลายเป็นอะไรก็ได้ตามที่เขาคิด

เป็นรถก็ได้​ เป็นเรือก็ได้​ เป็นเครื่องบินก็ได้​

ของเล่นเด็ก​น่าจะเป็นสิ่งที่เราสามารถหาได้ในธรรมชาติ ถ้าเราให้ท่อนไม้กับเด็ก ท่อนไม้นั้นจะกลายเป็นอะไรก็ได้ตามที่เขาคิด เป็นรถก็ได้​ เป็นเรือก็ได้​ เป็นเครื่องบินก็ได้​ หากเราให้ของเล่นสำเร็จรูป​ เช่น​ รถยนต์เด็กเล่น​ มันจะเป็นอย่างอื่นไม่ได้แล้ว​ นอกจากรถยนต์​

การให้ของเล่น​เป็นท่อนไม้ธรรมดาๆ​ จึงทำให้​จินตนาการ​ของเด็กเปิดกว้าง​ออก หรือ​แม้แต่การระบายสี​ในศิลปะด้านในจะให้ระบายสีบนกระดาษเปล่า ไม่ได้ให้ลงสีในกรอบ​แบบห้ามออกนอกเส้น​ เด็กๆ จะมีอิสระในการระบายสีแบบนี้ตั้งแต่เล็ก​ การทำซ้ำทำให้รูปวาดของเขาพัฒนาขึ้น​อย่างเป็นธรรมชาติ​ ซึ่งจะเห็นได้ชัดเมื่อเราทำงานกับเด็กอย่างต่อเนื่อง​

นิทานที่ไม่สรุป ไม่มีภาพประกอบ แต่ประทับในใจของเด็กได้

เด็กจะได้ฟังนิทานตั้งแต่อนุบาล โดยไม่มีการสรุป ไม่มีรูปภาพประกอบ​ มนต์ขลังของเรื่องราว​ ความดี​ ความไม่ดีต่างๆ จะสามารถประทับอยู่ในใจ​ของเขาอย่างเป็นธรรมชาติ​ ทำให้เกิดความสำนึกรู้ดีรู้ชั่ว​ด้วยตัวเองภายในใจ​เมื่อเขาโตขึ้น

ยกตัวอย่างในการศึกษาวอลดอร์ฟ​ เด็กจะได้ฟังนิทานตั้งแต่อนุบาล โดยไม่มีการสรุป ไม่มีรูปภาพประกอบ​ มนต์ขลังของเรื่องราว​ ความดี​ ความไม่ดีต่างๆ จะสามารถประทับอยู่ในใจ​ของเขาอย่างเป็นธรรมชาติ​ ทำให้เกิดความสำนึกรู้ดีรู้ชั่ว​ด้วยตัวเองภายในใจ​เมื่อเขาโตขึ้น​ แต่หากจบนิทานด้วยการสรุป​ เช่นประโยคที่ว่า​ “นิทานเรื่องนี้สอนให้รู้ว่า..” จะทำให้มนต์ขลังของความเป็นนิทานหายไปทันที​ เพราะนิทานกลายเป็นการสั่งสอน​ไปเสีย​แล้ว สิ่งที่ประทับใจอยู่ก็หายไปทั้งหมด​เช่นกัน

ในเรื่องภาพประกอบ​นิทาน​ เด็กที่คุ้นเคยกับนิทานที่มีภาพประกอบ​ จะมีภาพยึดในใจ​ เช่น เจ้าหญิงของเขา​ต้องนุ่งกระโปรง​ แต่เด็กที่ฟังนิทาน​แบบไม่มีภาพประกอบ จะมีภาพในใจอย่างอิสระ​ เจ้าหญิงอาจนุ่งกางเกงก็ได้​

ครูมัย ณภัทร ชัยสุบรรณ์กนก